«Ախր ես ինչպես վեր կենամ գնամ»

Բոլոր բանաստեղծները յուրովի տարբերվում են, և ամեն անգամ տարբեր բանաստեղծների գրված բանաստեղծությունները ընթերցելիս հասկանում եմ, որ ինձ համար հարազատ գրողը Համո Սահյան է: Սիրում եմ միայնակությունը, իսկ դրա հետ մեկտեղ՝ ընթերցանությունը: Սահյան ընթերցելիս կարծես միայնակությունս լցվում է  մարդկանցով, տխրությունս վերափոխվում բերկրանքի:

Այսօր խոսքի մշակույթի դասաժամին ընթերցեցինք բոլորին հայտնի, իմ կարծիքով բոլորի կողմից էլ սիրելի մի բանաստեղծություն՝ «Ախր ես ինչպես վեր կենամ գնամ»: Բանաստեղծությունը հայրենասիրական է, ու այն կարդալիս ինքս ինձ մտածում եմ. «Ախր ինչքան հայ կա, որ իր երկիրը թողել, ուրիշ երկրում իր հայրենիքի օդն է փնտրում, բայց միևնույն է ինչքան էլ փնտրի, համոզված եմ, որ չի գտնի»:

Կա մի թուլություն,
Որ ինձնից վանել
Չեմ կարողանում,
Քո չարության դեմ
Բարություն չանել
Չեմ կարողանում:
Բայց դեռ չգրված
Երգիս տողի պես
Անգիր եմ արել…
Անգիր եմ արել,
Բայց արտասանել
Չեմ կարողանում:
Ես քեզ մոռանալ
Քեզանից հեռանալ
Չեմ կարողանում:
Ինձ քեզնից խլել,
Ինձնից վերանալ,
Չեմ կարողանում…
Հեղինակը ասում է , որ ունի մի թուլություն որից ազատվել չի կարողանում , իր սիրած էակի չարության դեմ բարություն անել չի կարոզանում։ Նրանից հեռանալ , մոռանալ չի կարողանում ։ Նրան հեռացնել իրենից չի կարողանում։

Իմ պապը տնկել է
Մեր գյուղի շիվերը,
Իմ պապը պայտել է
Մեր գյուղի ձիերը:
Իմ պապը մեր գյուղի
Պատերը շարել է
Եվ բոլոր կամերը
Մեն-մենակ քարել է:
Ջրել է իր այգին,
Ու մարգը բահել է,
Եվ արդար քրտինքով
Իր տունը պահել է:
Իմ պապը վարել է,
Իմ պապը ցանել է,
Իսկ հնձի ժամանակ
Ձեռքի մեջ մանգաղի
Դաստակը ցավել է:
Իմ պապը հողի հետ
Խորհել ու խոսել է,
Ամպի հետ արտասվել,
Ջրի հետ հոսել է…
Մի օր էլ, երբ հանկարծ
Ծալվել են ծնկները,
Զարմանքից քարացել,
Ամոթից շիկնել է:
Թողել է նա մաճը
Եվ շունչը պահել է,
Եվ հետո քրտինքը
Ճակատին պաղել է:
Եվ պապը ակոսում
Պառկել ու քնել է,
Խառնվել այն հողին,
Որ իրեն սնել է:
Բանաստեղծությունը նվիրված է հեղինակի պապիկին , նա ասում է , որ իր պապը տնկել է գյուղի բոլոր շիվերը։ նրա պապը ցանել է ։ Հողի հետ խոսել է։ Զարմանքից քարացել ամոթից շիկնել է ։Եվ պապը ակոսումՊառկել ու քնել է, Խառնվել այն հողին, Որ իրեն սնել է:

Նույն երկինքն է գլխիս վերև,
Ու ոտքիս տակ նույն կածանը,
Բայց ուրիշ են ամպ ու անձրև,
Եվ ուրիշ է ծիածանը։
Նույն արևն է գլխիս վերև,
Ու ոտքիս տակ նույն մարգերը.
Բայց ուրիշ են ծաո ու տերև,
Եվ ուրիշ է այգու տերը։
Նույն աստղերն են գլխիս վերև,
Ու ոտքիս տակ նույն ափերը.
Բայց ուրիշ է ջուրն, արդարև,
Եվ ուրիշ է նրա բեոը։
Նույն տանիքն է գլխիս վերև,
Ու ոտքիս տակ նույն հատակը.
Ավա՜ղ, ինչո՞ւ նույնն է նաև
Մեզ րաժանող ամբարտակը։
Հեղինակը գտնվել է օտարության մեջ ,նա ասում է , որ գլխի վերևում երկինքը նույնն է , բայց ուրիշ է ծիածանը , ասում է , որ նույն արևն է, բայց ծառն ու տորևն է ուրիշ։

ԱՆՈՒՆԴ ՏԱԼԻՍ

Հայաստա՛ն, անունդ տալիս,
Ժայռի մեջ մի տուն եմ հիշում,
Ալևոր կամուրջի հոնքին
Ծիծեռի մի բույն եմ հիշում,
Թեքված մի մատուռ եմ հիշում
Եվ բերդի տեղահան մի դուռ,
Ավերակ տաճարի մի վեմ
Եվ բեկված մի սյուն եմ հիշում:

Հիշում եմ լքված մի թոնիր,
Բերանին մամռոտած մի խուփ,
Մամռոտած որմի խոռոչում
Մասրենու վարսաթափ մի թուփ,
Աշխարհի քարերին մաշված,
Աշխարհից խռոված մի ցուպ, —
Եվ հեռվում ինչ-որ ուշացած
Ձիերի դոփյուն եմ հիշում:

Արևոտ մի սար եմ հիշում,
Ճակատին ձյունի պատառիկ,
Սարն ի վար բարակ մի առու-
Շուրթերին հայրեն ու տաղիկ,
Ցորենի կանաչ արտի մեջ
Առվույտի կապույտ մի ծաղիկ
Եվ արտի եզրին՝ մենավոր
Մի բարդու շրշյուն եմ հիշում:

Հեղինակը գտնվել է օտարության մեջ և ամեն անգամ հայաստան անունը տալիս մի բան է հիշել հայաստանի մասին ։ Երբ տվել է հայաստան անունը ժայռի մեջ մի տուն է հիշել , հիշել է լքված թոնիր , արևոտ մի սար է հիշել